Glicynia Wisteria – W Kalifornii największa na świecie

2020-06-01

Glicynia Wisteria – W Kalifornii największa na świecie

Glicynia Wisteria – W Kalifornii największa na świecie. W stanie dzikim występuje m.in. w Japonii i USA. Przypomina drzewo, ale w rzeczywistości jest rośliną pnącą z rodziny bobowatych. Jeden z najbardziej znanych okazów znajduje się w parku Ashikaga w Japonii. Podpierana jest specjalnymi palami. Ma 150 lat i jest uznawany za najstarszą roślinę tego gatunku w całym kraju. Choć zajmuje powierzchnię blisko 2 tys. m², to i tak jest o ponad połowę mniejsza od tej największej na świecie. Rekordzistka rośnie w Sierra Madre w Kalifornii. Zajmuje powierzchnię blisko 4 tys. m², czyli odpowiadającą ponad połowie boiska piłkarskiego. Jej wagę szacuje się na około 259 ton. To mniej więcej tyle samo, ile waży 5 załadowanych po brzegi tirów.

Svalbard Global Seed Vault – Bank nasion na wyspie Spitsbergen

2020-06-012020-06-23

Svalbard Global Seed Vault – Bank nasion na wyspie Spitsbergen

Svalbard Global Seed Vault – Globalny bank nasion na wyspie Spitsbergen, w norweskim archipelagu Svalbard. Na Morzu Arktycznym, ok. 1000 km na północ od Półwyspu Skandynawskiego. W wiecznej zmarzlinie wydrążono tunel na ok. 150 metrów i magazyn o powierzchni 1000 m². Jest w nim miejsce na 4,5 mln nasion. Tylko dla roślin jadalnych, o dużym znaczeniu dla badań naukowych lub bioróżnorodności. Obecnie znajduje się tam nieco ponad milion, reprezentujących ok. 5 tys. gatunków. Przechowywanie nasion jest bezpłatne – dawcy (poszczególne państwa i organizacje naukowe) nadal są właścicielami nasion. Królestwo Norwegii udostępnia tylko miejsce do ich składowania. Lokalizacja i budowa banku zabezpieczają cenne nasiona przed wojnami, katastrofami naturalnymi i zmianami klimatu.

Budowla jest monitorowana czujnikami ruchu i kamerami. Dostęp do wnętrza magazynu jest chroniony pancernymi drzwiami, zamkami cyfrowymi i ścianami ze zbrojonego betonu, grubości 1 m. Znajduje się na głębokości 90 metrów pod górą Plataberget. Przykryty śniegiem i wieczną zmarzliną. Został tak zaprojektowany, że nawet bez zasilania nasiona pozostaną zamarznięte przez 200 lat.

Jedynym widocznym na zewnątrz elementem konstrukcji jest betonowa brama z pancernymi drzwiami. Nad którymi znajduje się instalacja artystyczna z 200 światłowodów.

Prędkość odżywiania roślin – Rośliny to także myśliwi

2019-03-31

Prędkość odżywiania roślin – Rośliny to także myśliwi

Prędkość odżywiania roślin – I nie chodzi tu wyłącznie o owadożernych przedstawicieli świata flory. Ich ofiarą padają kwanty światła, niezbędne do fotosyntezy (biologicznego procesu pozyskiwania energii). Strumień fotonów dociera do liścia w niewiarygodnym tempie ok. 300 000 km/s – a więc właśnie z prędkością światła w próżni. By pozbawić go energii niezbędnej do rozwoju rośliny, ta najczęściej wykorzystuje chlorofil: tzw. antena chlorofilowa wyłapuje kwanty, których energia w ciągu maksymalnie około jednej pikosekundy (10^-12 sekundy) zostaje tymczasowo zmagazynowana w trakcie pierwszych reakcji fotosyntezy. W tym czasie foton przestaje istnieć.

Glony Chlamydomonas – Różne kolory śniegu

2019-02-172019-02-18

Glony Chlamydomonas – Różne kolory śniegu

Glony Chlamydomonas – Świeżo spadły śnieg wydaje się czysto biały, choć śnieżynki są przezroczyste. Dzieje się tak dlatego, że równomiernie odbijają one białe światło słoneczne. Odkryto 100 gatunków roślin, które żyją w śniegu, zabarwiając go na kolor zielony, brązowy, fioletowy, a nawet krwistoczerwony. Za tę ostatnią barwę odpowiadają żyjące w koloniach za kołem podbiegunowym jednokomórkowe glony z gatunku Chlamydomonas. Ponieważ pochłaniają więcej ciepła słonecznego niż otoczenie, więc śnieg wokół nich się topi, a glony zapadają się w jamki, które od góry przykrywa warstewka lodu. W takich mikroszklarniach panuje stała temperatura około 0 °C.

Rącznik pospolity – Ricinus communis

2019-01-13

Rącznik pospolity – Ricinus communis

Rącznik pospolity (Ricinus communis) – Pochodzi prawdopodobnie z północy Afryki. To 10 – metrowa wysoka roślina, która cieszy się wielką popularnością w ogrodnictwie.

Śmiertelna dawka: 15 – 20 nasionek
Śmierć: do 1 tygodnia
Trucizna: rycyna
Następstwa: niewydolność nerek, wątroby i śledziony
Gdzie rośnie: we wszystkich tropikalnych i subtropikalnych obszarach świata
Występowanie w Polsce: sztucznie hodowany

Najniebezpieczniejsze są słupki jej nasion, ok. 6 tysięcy razy bardziej agresywną od cyjanku. Powoduje aglutynację czerwonych krwinek i uszkadza wątrobę, nerki i śledzionę. Pierwsze objawy są podobne do przeziębienia, następnie dochodzą bóle głowy, pieczenie w ustach, wymioty i krwotok wewnętrzny. Stopniowo atakuje cały układ krwionośny człowieka.

Historia rośliny:
Z nasion wyciska się olejek rycynowy, z którego wyrabia się mydła, maści, krople lub perfumy. Podobno Kleopatra aplikowała go sobie do oczu, aby mieć „szerszą perspektywę”. W 1978 trucizny użył bułgarski tajny wywiad do zamordowania pisarza i dziennikarza Georgiego Markova, który po kilku dniach walki o życie zmarł na niewydolność nerek w londyńskim szpitalu.

Zabójcze rośliny – Które są najbardziej trujące

2019-01-122019-09-11

Zabójcze rośliny – Które są najbardziej trujące

Zabójcze rośliny – Mimo, że niektóre z nich wyglądają zupełnie nieszkodliwie, mogą skrywać w sobie koktajl toksycznych substancji. Jad rozwinął się, aby nikt nie mógł im przeszkodzić we wzroście. Roślinne trucizny w różny sposób działają na ludzki organizm. Najczęściej atakują układ nerwowy, narządy oddechowe, serce, wątrobę, układ pokarmowy lub nerki. Mogą również wpływać na działanie mięśni, powodować uszkodzenia mózgu, a nawet doprowadzić do śmierci.

Lista najbardziej trujących roślin:

– Tojad mocny – Aconitum napellus

– Pokrzyk wilcza jagoda – Atropa belladonna

– Oleander – Nerium oleander

– Bieluń dziędzierzawa – Datura stramonium

– Szalej jadowity – Cicuta virosa

– Szczwół plamisty – Conium maculatum

– Modligroszek różańcowy – Abrus precatorius

– Zimowit jesienny – Colchicum autumnale

– Rącznik pospolity – Ricinus communis

Zimowit jesienny – Colchicum autumnale

2019-01-12

Zimowit jesienny – Colchicum autumnale

Zimowit jesienny (Colchicum autumnale) – Należy do chronionych, a także bardzo jadowitych roślin.

Śmiertelna dawka: 20 – 40 mg (5 – 10 nasionek)
Śmierć: do 4 dni
Trucizna: kolchicyna
Następstwa: paraliż, obrzęk płuc, niewydolność nerek
Gdzie rośnie: Europa Południowa i Zachodnia
Występowanie w Polsce: tak

Jeden kwiat zawiera ponad 20 alkaloidów, z których najniebezpieczniejszy to kolchicyna i jego pochodne. Dzięki odpowiedniemu dawkowaniu mogą zostać wykorzystane do leczenia nowotworów. Z nasion zimowita produkuje się leki na reumatyzm, wodobrzusze i choroby nerek. Jednak przy nieuważnym obchodzeniu się (na przykład przy pomyleniu z liśćmi czosnku niedźwiedziego), może dojść do zatrucia. Niebezpieczne może być także owcze i kozie mleko. Pierwsze objawy przyjęcia szkodliwej substancji pojawiają się po 2 – 6 godzinach po spożyciu. Na początku można zaobserwować pieczenie w ustach, wymioty lub skurcze. Bez odpowiedniej pomocy człowiek może umrzeć.

Modligroszek różańcowy – Abrus precatorius

2019-01-12

Modligroszek różańcowy – Abrus precatorius

Modligroszek różańcowy (Abrus precatorius) – Pnąca roślina pochodzi z tropikalnej Azji, wykorzystuje się ją do wyrobu różańców i biżuterii.

Śmiertelna dawka: 3 µg trucizny
Śmierć: w czasie 3 – 4 dni
Trucizna: abryna
Następstwa: wymioty, krwista biegunka, halucynacje, niedowład nerek, wątroby i śledziony
Gdzie rośnie: Azja, Afryka, Ameryka
Występowanie w Polsce: nie

Roślina nie jest trująca w całości, liście i korzenie są jadalne. Najpodstępniejsze są nasiona, które zawierają abrynę. Do uśmiercenia człowieka wystarczy mała dawka substancji, a pierwsze objawy pojawią się już po kilku godzinach – problemy z oddychaniem, gorączka, wymioty lub silna potliwość. Na koniec dochodzi do całkowitego zniszczenia układu oddechowego. Azjaci piją wywar z korzenia i liści jako lek na kaszel i katar.

Szczwół plamisty – Conium maculatum

2019-01-12

Szczwół plamisty – Conium maculatum

Szczwół plamisty (Conium maculatum) – Roślina spokrewniona z marchwią, pietruszką i kminkiem. Jej główną bronią jest gwałtowna trucizna koniina, która powoduje, że człowiek dusi się przy pełnej świadomości.

Śmiertelna dawka: 0,15 g (zawartych w 20 g rośliny)
Śmierć: w czasie 2 – 3 dni
Trucizna: koniina
Następstwa: uduszenie poprzez paraliż mięśni
Gdzie rośnie: Europa, Azja, Afryka
Występowanie w Polsce: tak

Koniina łatwo przenika przez skórę oraz drogi oddechowe. Największe niebezpieczeństwo przedstawia jednak łatwa pomyłka z warzywem. Trucizna na początku działa pobudzająco, a następnie zaczyna blokować polecenia rdzenia kręgowego. W ten sposób dochodzi do paraliżu mięśni i uduszenia.

Historia rośliny:
W starożytnej Grecji i Rzymie często wykorzystywana podczas egzekucji. Cieszyła się wielką popularnością wśród trucicieli (podobno z jej pomocą przeprowadzono wyrok na Sokratesie). W Europie pojawił się w średniowieczu, a w ciągu XX wieku stopniowo zanikał. Na łąkach i wzdłuż dróg zaczął masowo rosnąć w latach 80.

Szalej jadowity – Cicuta virosa

2019-01-12

Szalej jadowity – Cicuta virosa

Szalej jadowity (Cicuta virosa) – Jest wysoki na 150 centymetrów. Najwyższe stężenie substancji trujących znajduje się w jego kłączu.

Śmiertelna dawka: 2g korzenia
Śmierć: w czasie 24 godzin
Trucizna: cykutoksyna
Następstwa: zwyrodnienie mięśni szkieletowych
Gdzie rośnie: Ameryka Północna i Południowa, Europa, Azja
Występowanie w Polsce: tak

W Ameryce Północnej ma na swoim sumieniu setki zatrutych owiec rocznie. Ludzie mogą pomylić jego korzeń z korzeniem pietruszki, a ofiarami szkodliwych substancji najczęściej stają się dzieci. Cykutoksyna działa bardzo szybko, już po kilku minutach można zaobserwować podrażnienia śluzówek i bóle brzucha. Jeśli człowiek przeżyje zatrucie, jest bardzo prawdopodobne, że do końca życia będzie zmagał się z uszkodzeniem centralnego układu nerwowego. W odróżnieniu od innych zwierząt, myszy mogą bez strachu przed zatruciem jeść nasionka rośliny.

2dox.pl

Ciekawostki świata nauki

Tag: roślina

Glicynia Wisteria – W Kalifornii największa na świecie

Glicynia Wisteria – W Kalifornii największa na świecie

Svalbard Global Seed Vault – Bank nasion na wyspie Spitsbergen

Svalbard Global Seed Vault – Bank nasion na wyspie Spitsbergen

Prędkość odżywiania roślin – Rośliny to także myśliwi

Prędkość odżywiania roślin – Rośliny to także myśliwi

Glony Chlamydomonas – Różne kolory śniegu

Glony Chlamydomonas – Różne kolory śniegu